U 45-letniej kobiety wykonano procedurę liftingu skroniowego tylnego z użyciem wypełniacza na bazie kwasu hialuronowego i kaniuli 25G 50 mm. Przebieg zabiegu był całkowicie prawidłowy. Pacjentka nie zgłaszała dolegliwości bólowych, nie zanotowano objawów niedokrwienia tkanek, krwawienia czy zasinień. Po trzech dniach od procedury na czole pojawiła się zmiana wyglądającą jak krosta zapalna, po tygodniu pojawiło się ich więcej. Tak nietypowo zaczęła się rozwijać martwica.
lek. med. Ewa Rybicka o martwicy czoła
Właścicielka i założycielka kliniki Estetica Nova. Absolwentka Akademii Medycznej w Warszawie, lekarz z ponad 25-letnim doświadczeniem zawodowym.
Iniekcje z użyciem wypełniaczy kwasu hialuronowego (HA) są jednym z najpopularniejszych niechirurgicznych zabiegów medycyny estetycznej na całym świecie. Mają na celu poprawę konturów twarzy, redukcję zmarszczek lub przywrócenie objętości.
Nieustannie wprowadzane są nowe obszary iniekcji i techniki stosowania wypełniaczy skórnych. Takim stosunkowo nowym obszarem jest rejon skroni.
Zatorowość naczyniowa nadal stanowi główny problem związany z tą procedurą ze względu na możliwość spowodowania nieodwracalnego uszkodzenia skóry, podskórnych tkanek miękkich i narządów takich jak oko lub mózg. W niniejszym artykule przedstawiam przypadek pacjentki, u której doszło do powikłania naczyniowego po zabiegu liftingu skroniowego tylnego.
Techniki podania wypełniacza w okolice skroni
Wypełniacze kwasu hialuronowego mogą być podawane w okolice skroni przy użyciu różnych technik, z których każda daje inne efekty estetyczne.
Głęboki bolus
Metoda: wstrzyknięcie wypełniacza bezpośrednio na kość, głęboko pod mięśnie i powięzi.
Efekt estetyczny: przywrócenie głębokiej objętości, poprawa konturu skroni, uniesienie zewnętrznej części brwi, co prowadzi do bardziej otwartego i młodzieńczego wyglądu oczu.
Metoda ta jest skuteczna w przypadkach znacznego ubytku objętości.
Międzypowięziowa
Metoda: wstrzyknięcie wypełniacza między powięziami mięśniowymi.
Efekt estetyczny: subtelne przywrócenie objętości, wygładzenie zmarszczek i fałdów skórnych w okolicy skroni, poprawa tekstury skóry.
Powierzchowna
Metoda: wstrzyknięcie wypełniacza bezpośrednio pod skórę, w warstwę tkanki podskórnej.
Efekt estetyczny: poprawa owalu twarzy. Korekcja drobnych zmarszczek i linii w okolicy skroni,
Anatomia okolicy czoła
Skóra czoła jest bogato unaczyniona, a jej ukrwienie pochodzi głównie z dwóch źródeł: tętnicy szyjnej zewnętrznej i tętnicy szyjnej wewnętrznej.
Główne tętnice zaopatrujące czoło to:
Tętnica skroniowa powierzchowna (arteria temporalis superficialis) jest jedną z głównych gałęzi tętnicy szyjnej zewnętrznej. Biegnie wzdłuż skroni i rozgałęzia się na gałęzie: czołową i ciemieniową. Gałąź czołowa zaopatruje przednią część czoła i skalp. Przechodzi w pobliżu łuku brwiowego i jest odpowiedzialna za unaczynienie skóry, tkanki podskórnej oraz mięśni tej okolicy.
Tętnica nadbloczkowa (arteria supratrochlearis) i tętnica nadoczodołowa (arteria supraorbitalis) są gałęziami tętnicy szyjnej wewnętrznej, odchodzącej od tętnicy ocznej (arteria ophthalmica). Tętnica nadbloczkowa biegnie w pobliżu linii środkowej czoła, a tętnica nadoczodołowa biegnie bardziej bocznie, zaopatrując skórę czoła oraz mięśnie i tkanki w tej okolicy.
Układ żylny okolicy czoła obejmuje żyły towarzyszące wymienionym tętnicom, które odprowadzają krew do żyły twarzowej i dalej do układu żył szyjnych.
Opis przypadku
Pacjentka, lat 45, bez wcześniejszej historii zabiegów estetycznych w okolicy czoła lub skroni, zgłosiła się na konsultację, by poprawić wygląd owalu twarzy. Wykonano jej zabieg liftingu skroniowego tylnego z użyciem kaniuli 25G 50 mm i wypełniacza kwasu hialuronowego.
Kaniulę wprowadzono z dostępu jarzmowego, około 2 cm przed skórą owłosioną. Zastosowano wachlarzową technikę podania, a płaszczyzną podania była tkanka podskórna.
Przebieg zabiegu był całkowicie prawidłowy. Pacjentka nie zgłaszała dolegliwości bólowych. Nie zanotowano objawów niedokrwienia tkanek, krwawienia czy zasinień. Przed zabiegiem i w jego trakcie nie użyto technik obrazowania.
Po trzech dniach od procedury pacjentka zauważyła zmianę na czole wyglądającą jak krosta zapalna, jednak nie skojarzyła jej z zabiegiem. Po tygodniu zgłosiła się do kliniki z powodu większej liczby zmian skórnych na czole.
W badaniu przedmiotowym stwierdziłam dwa ogniska martwicy na czole w rzucie tętnicy nadbloczkowej. Skóra nie wykazywała opóźnionego napływu naczyniowego, bez cech marmurkowatości. Pacjentka nie zgłaszała bólu czoła.
Nie miała znanych chorób przewlekłych, alergii, nie paliła papierosów i nie spożywała nadmiernych ilości alkoholu, co mogłoby wpływać na proces gojenia.
Mechanizm powikłania
Podanie wypełniacza kwasu hialuronowego w okolicę skroni może spowodować bezpośredni ucisk naczynia lub jego zator, co prowadzi do niedokrwienia zaopatrywanego obszaru. W przypadku opisanej pacjentki prawdopodobnym mechanizmem powikłania było przypadkowe wstrzyknięcie wypełniacza do tętnicy skroniowej powierzchownej lub jednej z jej gałęzi, co doprowadziło do niedokrwienia i martwicy skóry czoła.
Leczenie powikłania
Pierwsza doba
Po pojawieniu się ogniska martwicy, zastosowano leczenie farmakologiczne:
– miejscowe podanie hialuronidazy w miejscu wystąpienia objawu oraz miejscu podania wypełniacza (1500 j.),
– antybiotykoterapia (cyprofloksacyna, 2×1),
– leczenie przeciwkrzepliwe (heparyna, 1×1),
– naświetlanie lampą LED (415/615/830 nm),
– mezoterapia osoczem bogatopłytkowym.
Po 24 godzinach, z uwagi na brak poprawy, powtórzono podanie hialuronidazy (500 j.). Kontynuowano leczenie farmakologiczne doustne oraz naświetlanie lampą LED.
W obrazie klinicznym dominował obrzęk czoła, okolicy powiek i nasady nosa. Konsultacja okulistyczna nie wykazała zmian w narządzie wzroku.
Po 48 godzinach odnotowano powstanie kolejnej, trzeciej, nadżerki. Tym razem w linii brwi, w rzucie tętnicy nadoczodołowej. Podano kolejne 500 j. hialuronidazy.
Włączono terapię RF monopolarną. Zabiegiem objęto obszar czoła, skroni oraz skóry owłosionej głowy. Procedurę tę powtórzono kolejnego dnia i od tego momentu zanotowano stopniową poprawę stanu klinicznego. Zmiany przestały proliferować.
Podsumowanie
Powikłania naczyniowe po podaniu wypełniaczy są rzadkie, ale mogą być poważne. Kluczowe znaczenie ma szybka diagnoza i odpowiednie leczenie. W opisywanym przypadku leczenia martwicy skuteczne było zastosowanie hialuronidazy, antybiotykoterapii, leczenia przeciwkrzepliwego oraz dodatkowych metod wspomagających, takich jak naświetlanie LED i mezoterapia osoczem bogatopłytkowym.
Podanie wypełniaczy kwasu hialuronowego w okolicy skroni wymaga precyzyjnej techniki i dogłębnej znajomości anatomii, by zminimalizować ryzyko powikłań naczyniowych. Stosowanie technik obrazowania może zwiększyć bezpieczeństwo procedury. Po analizie literatury jest rekomendowane użycie kaniuli 22G. W przypadku powikłań naczyniowych, szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia jest kluczowe dla minimalizacji skutków i zapewnienia najlepszego możliwego wyniku dla pacjenta.
Kwas polimlekowy – jakie są powikłania po zabiegach modelowania ciała?
Jest najsilniejszym biostymulatorem objętościowym dostępnym na rynku. Pobudza wytwarzanie endogennego kolagenu w obrębie podskórnej tkanki tłuszczowej. Z jednej jednostki tego preparatu można uzyskać największy przyrost. Należy również wiedzieć, że daje on trwałe efekty i bardzo długo (nawet do 12 miesięcy) pobudza w tkance syntezę kolagenu…
Grudki po powiększeniu ust – dlaczego nie warto ich masować?
W medycynie estetycznej nagminną praktyką jest masowanie ust po podaniu wypełniacza. Po co się to robi i czy to ma sens? dr Marek Wasiluk o …
Autor Magdalena Błaszczak
Lifting – na czym polega lifting przyuszny z wykorzystaniem kwasu hialuronowego?
dr n. med. Magdalena Korwin o liftingu przyusznym specjalista chorób oczu, lekarz medycyny estetycznej Czym jest lifting przyuszny?To w ostatnim czasie mój ulubiony zabieg z …
Autor Magdalena Błaszczak
Odchudzanie: jak komponować tańszą wersję diety śródziemnomorskiej?
Autor Magdalena Błaszczak
Dlaczego “influencerskie” metody wybielania zębów nie działają?
Autor Magdalena Błaszczak
Jak leczyć estetoreksję – obsesję korzystania z zabiegów estetycznych?
Autor Przemek
Dlaczego modne kroplówki witaminowe bywają zagrożeniem zdrowia i życia?
Autor Magdalena Błaszczak
Niniejszy przekaz ma charakter niepromocyjny, nie zawiera elementów wartościujących, wykraczających poza obiektywną informację i ma wyłącznie na celu podniesienie świadomości społecznej i poczucia odpowiedzialności na temat zabiegów medycyny estetycznej.