Jak leczyć estetoreksję – obsesję korzystania z zabiegów estetycznych?

W estetoreksji osoba na nią cierpiąca ma w sobie wewnętrzny przymus wykonywania konkretnej czynności, co prowadzi to uczucia ulgi i rozładowania napięcia. Wydawać by się mogło, że to ludzkie i potrzebne by nie być w ciągłym napięciu. Problem pojawia się wtedy, gdy z czasem dana czynność czy substancja stają się jedynym dostępnym, możliwym, skutecznym środkiem regulującym przeżywanie. Samo zachowanie staje się na tyle szkodliwe, że osoba uzależniona zaczyna tracić kontakt z rzeczywistością i z samym sobą, co prowadzi do strat finansowych, rodzinnych, zdrowotnych, społecznych. Dzieje się tak dlatego, że mechanizm uzależnienia zniekształca sposób widzenia świata. Myśli a co za tym idzie działania osoby uzależnionej skierowane są jedynie na obiekt czy czynność przedmiotu nałogu. 

Skąd się bierze nałóg?

Wszelkie uzależnienia wywodzą się z nieumiejętności naturalnego czy wyuczonego regulowania własnych emocji, wspierania własnego poczucia wartości, widzenia siebie w relacjach z innym człowiekiem czy regulowania własnych potrzeb. Braki te dodatkowo wzmacniane są przekazem medialnym. Wystarczy popatrzeć na reklamy piwa, które kreują poczucie siły, męskości czy wspólnotowości. W przypadku osób uzależnionych od medycyny estetycznej nałóg ten wzmacniany jest wyimaginowanym ideałem piękna, który zewsząd nas otacza: billboardy z top modelkami, okładki magazynów mody, programy telewizyjne, w których bohaterki wyglądają na co dzień jak marzenie. Najczęściej to, co widzimy na zdjęciu czy na ekranie jest efektem pracy ekipy beauty podczas sesji zdjęciowych czy na planie albo zwykłym retuszem zdjęć. Niestety osoby uzależnione nie widza tej różnicy i za wszelką cenę próbują stać się kimś, kim nie są i nigdy nie będą. 

Jakie są mechanizmy nałogu?

Mechanizm nałogu jest zazwyczaj taki sam. Osoba coraz częściej sięga po używkę, która dostarcza chwilowej przyjemności. Następnie zażywanie konkretnego środka, staje się koniecznością. Potrzeba ta zaczyna górować nad innymi. Często pomimo chęci, osoba uzależniona nie jest w stanie samodzielnie zerwać z nałogiem. Uzależnienie zmienia też zachowanie. Kłamanie, samooszukiwanie, szukanie winnych i usprawiedliwianie własnych zachowań stają się chlebem powszednim. Nałogowcom często też towarzyszy osłabienie woli, natręctwa myślowe, zachowania kompulsywne a także izolacja społeczna wynikająca z tego, że energia życiowa skoncentrowana jest tylko na sposobie zdobycia środka uzależniającego. To z kolei prowadzi do problemów finansowych, rodzinnych a bywa, że i kłopotów w pracy. 

W przypadku uzależnienia należy się przede wszystkim w tych mechanizmach rozeznać. Ważne są specyficzne jednostkowe wzorce relacyjne z otoczeniem i samym sobą, a także wzory zachowań, umiejętności i postaw. Nie bez znaczenia są także właściwości organizmu i kwestie zdrowotne oraz społeczne – jak rodzina, przyjaciele, otoczenie zawodowe. Ważne są dlatego, że odgrywają fundamentalna rolę w powstawaniu i utrzymywaniu uzależnienia. Wystarczy wyobrazić sobie osobę dorosłą z niską samooceną i brakiem poczucia bezpieczeństwa w dzieciństwie, której partner wywiera presję na określony wygląd wyniesiony z własnego wzorca z domu rodzinnego. Będąc w ogromnym deficycie osoba ta za wszelką cenę będzie chciała stać się tym ideałem nie patrząc na cenę jaką będzie musiała za to zapłacić. 

Rozpoznanie klienta estetoreksyjnego 

Jak rozpoznać klienta cierpiącego na estetoreksję? Będzie się on zachowywał jak typowa osoba uzależniona. Po pierwsze będzie miał silne i niepohamowane pragnienie wykonania zabiegu. Na tym skoncentruje całą swoją energię. Wyjaśnianie zasad i procedur przez lekarza może go wyraźnie irytować. Klient wie, po co tu przyszedł, więc szkoda czasu, trzeba brać się do pracy. Kolejny punkt to brak kontroli. Estetorektyk nie pamięta już nawet ile zabiegów ma za sobą, będzie bagatelizował nie tylko ilość, ale i zakres czynności, którym się poddał. Doświadczony lekarz nie powinien jednak mieć problemu z określeniem skali przeprowadzonych zabiegów i natychmiast to wychwyci. Klient uzależniony może mieć tez fizjologiczne objawy stanu abstynencyjnego, czyli niepokój, drżenie rąk, nadciśnienie, wzmożona potliwość, rozszerzenie źrenic, nudności, wymioty, zaburzenia snu a nawet stany lękowe. Dlatego warto rozmawiając z takim klientem zapytać o jego samopoczucie. U osoby uzależnionej istnieje też tolerancja, charakteryzująca się zwiększeniem ilości w celu osiągnięcia takiego samego efektu. Z czasem wystarczy niewielka ingerencja lekarza by poczuł ulgę. Klient przestaje też widzieć siebie – dosłownie i w przenośni, a jednym jego celem jest natychmiastowe zaspokojenie potrzeby. Wreszcie osoba uzależniona przestaje dbać o cokolwiek innego, co nie jest związane z regulacją jego emocji. Zaniedbuje inne kwestie zdrowotne, relacyjne czy zawodowe. Przestaje go interesować to co się dzieje wokół niego. Szuka jedynie potencjalnych miejsc, gdzie może poddać się zabiegowi, jakiemu i za ile.