Odchudzanie: za dużo centymetrów w pasie? Zbadaj wątrobę!

Choroba nie daje objawów

Niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby nie boli i jeśli już daje objawy, to są one niespecyficzne, m.in. osłabienie, zmęczenie czy uczucie dyskomfortu w prawej górnej części brzucha. Z tych powodów trudno wykryć NAFLD – szczególnie na wstępnym etapie – bez specjalistycznej diagnostyki. Chociaż wątroba to bardzo ważny narząd wpływający na funkcjonowanie całego organizmu, to jest ona niezwykle dyskretna. Chora wątroba bardzo długo nie daje objawów. Najczęściej pojawiają się one dopiero wtedy, kiedy dochodzi do marskości. Przykładowo w typowym przebiegu stłuszczeniowej choroby wątroby te objawy pojawiają się po 30, a niekiedy nawet 40 latach trwania choroby. W tym kontekście niezwykle istotną rolę odgrywają badania profilaktyczne, pozwalające ocenić stan narządu i postawić diagnozę we wstępnym stadium choroby, kiedy jeszcze można zatrzymać jej negatywne skutki, a nawet je odwrócić.

Epidemia naszych czasów

Na całym świecie na choroby wątroby, w tym m.in. NAFLD, cierpi 1,5 miliarda ludzi[6]. Wpływają na codzienne funkcjonowanie w wielu aspektach – m.in. obok niedokrwiennej choroby serca są jedną z wiodących przyczyn utraconych lat życia zawodowego Europejczyków[7]. Prowadzą również do śmierci – w skali globalnej powodują 2 miliony zgonów rocznie, przy czym liczba ta wciąż rośnie, a samo niealkoholowe stłuszczenie wątroby staje się jedną z wiodących przyczyn umieralności na choroby wątroby^[8]. Podobne tendencje są widoczne nie tylko w skali świata, ale również biorąc pod uwagę jedynie kontynent europejski. Na przestrzeni ostatnich 30 lat współczynnik zgonów spowodowanych przewlekłymi chorobami wątroby, w tym NAFLD, wzrósł tu o 25% (1990 r. – 204 000 zgonów; 2019 r. – 287 000 zgonów)[9]. Dziś te choroby można śmiało nazwać epidemią XXI wieku, o której jednak nie mówi się dostatecznie często.

Prowadź się zdrowo! – dosłownie

 Większość mężczyzn chętnie i bez przypominania o tym, dba o swoje samochody. Zadbaj o swoje zdrowie tak, jak dbasz o swój samochód – tą motoryzacyjną analogią posłużono się w kampanii „Prowadź się zdrowo”, prowadzonej od listopada ubiegłego roku. Bezpośrednim impulsem dla stworzenia akcji stały się badania ankietowe, które uwidoczniły postawy Polaków w wieku 40-60 lat wobec profilaktyki chorób wątroby. Okazało się, że 44% respondentów nigdy nie wykonało żadnego badania pod kątem chorób wątroby! Na badania krwi w tym kierunku zdecydowało się 47% ankietowanych, natomiast na badanie USG jedynie 22%[10].

Osią kampanii stała się platforma edukacyjna „Prowadź się zdrowo”, z kluczowym elementem – krótkim, intuicyjnym testem ryzyka stłuszczenia wątroby[11]. Na platformie znajdują się porady, pokazujące jak w prosty sposób wziąć zdrowie wątroby w swoje ręce poprzez świadome stosowanie praktyk z zakresu selfcare, takich jak dieta czy aktywność fizyczna.