To problem, z którym boryka się wiele kobiet. Przebarwienia postarzają skórę optycznie bardziej niż zmarszczki i mogą pojawić się w każdym wieku.
mgr Anna Milewska
kosmetolog
Czym są przebarwienia?
Przebarwienia to zaburzenia barwnikowe wywołane przez naturalny barwnik skóry- melaninę w komórkach naskórka. Często przybierają różnorodne barwy – brązowe oraz żółte. Możemy je podzielić w zależności od lokalizacji w obrębie skóry na naskórkowe, skórne i mieszane. Przebarwienia naskórkowe to piegi, melasma oraz plamy soczewicowate. Wyróżniamy również przebarwienia miejscowe – znamiona i plamy hiperpigmentacyjne, które są wywołane przez szereg czynników mechanicznych i hormonalnych. Istnieją również przebarwienia o podłożu genetycznym (piegi, hiperpigmentcja pod oczami, plamy soczewicowate) oraz te o podłożu hormonalnym, powstałe w wyniku zaburzeń endokrynologicznych (nadczynność tarczycy oraz schorzenia jajników) oraz po stosowaniu leków przeciwbólowych, sulfonamidów oraz tetracyklin. Melasma (ostuda) jest typem hiperpigmentacji o ostrych nieregularnych kształtach, które wyglądają jak mocno ograniczone ciemnobrunatne plamy (występuje u 20% u ciężarnych kobiet). Przebarwienia starcze powstają w wyniku nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, najczęściej na twarzy, szyi, dekolcie oraz dłoniach, które z wiekiem ulegają powiększeniu. Zmiany barwnikowe są spowodowane również stanami zapalnymi i długotrwałą ekspozycją na słońce, tzw. przebarwienia pozapalne. Są to czerwone, różowe lub brązowe plamki, które ulegają zaostrzeniu pod wpływem słońca.
Czynniki wpływające na powstawanie przebarwień
Zaburzenia pigmentacji w 90 % dotyczą kobiet i najczęściej mają podłoże hormonalne. Zwykle pojawiają się w czasie ciąży, menopauzy, przy problemach tarczycy, wątroby, antykoncepcji oraz stosowaniu środków światłouczulających. Mamy w Polsce sporą ilość ziół mających działanie fotouczulające, takich jak: dziurawiec, skrzyp polny, szałwia, rumianek itp. Leki hormonalne, w tym antykoncepcja, sprawiają, że mamy też większą wrażliwość na słońce. Cytostatyki stosowane w terapii przeciwnowotworowej, leki moczopędne, przeciwcukrzycowe, przeciwbakteryjne, przeciwtrądzikowe i przeciwalergiczne, uspokajające, kosmetyki stosowane w perfumach (często są przyczyną powstawania plam na szyi i dekolcie) oraz nieodpowiednio dobrana pielęgnacja, przyczyniają się do powstawania nierównomiernych plam na skórze twarzy. Musimy również zwrócić szczególną uwagę na stosowanie środków przeciwbakteryjnych w mydłach oraz płynach, których stosujemy aktualnie bardzo dużo.
Mamy szereg związków mogących przyczynić się do powstawania przebarwień, więc przed zastosowaniem każdego z nich zwróćmy szczególną uwagę na ochronę. Skóra zaopatrzona jest w liczne receptory hormonalne (estrogenowe, androgenowe i progesteronowe), a jej stan zależy w dużej mierze od hormonów przysadki oraz tarczycy, ma to wpływ na regulację procesu melanogenezy i rozmieszczenia barwnika w skórze. Promienie UV przechodzą przez naskórek i pobudzają komórki barwnikowe skóry – melanocyty. Praca niektórych z nich zostaje zakłócona i dochodzi do nadprodukcji melaniny, przez co gromadząc się w różnych miejscach tworzą nieestetyczne plamy. Melanocyty w postaci melanosomów są transportowane do keratynocytów. Proces melanogenezy jest łańcuchem reakcji prowadzących do przekształcania L- tyrozynazy do dopachinonu (DOPA), a następnie melaniny. Głównym enzymem uczestniczącym w tym procesie jest tyrozynaza.
Jak zapobiegać przebarwieniom i co stosować?
Na powstawanie oraz intensywność przebarwień wpływ ma przede wszystkim promieniowanie słoneczne. Podstawą profilaktyki jest skuteczna ochrona przeciwsłoneczna. Obejmuje ona stosowanie kosmetyków chroniących skórę przed UVA oraz UVB z co najmniej 30 lub 50spf. Ważną kwestią jest również unikanie promieni słonecznych w godzinach pomiędzy 10.00 – 15.00, gdy promieniowanie jest najbardziej szkodliwe dla skóry. Warto przy tym pamiętać o odpowiedniej pielęgnacji, bogatej w wit. C, florentynę, kwas ferulowy oraz resweratrol. Substancjami aktywnymi o udowodnionym działaniu hamującym aktywność tyrozynazy są: arbutyna, kwas azelainowy, kojow i fitowy. Powyższe składniki stanowią skuteczną tarczę ochronną przed uszkodzeniami skóry spowodowanymi promieniowaniem UV. Stosowanie wit. C chroni ponadto skórę przed fotostarzeniem oraz ogranicza powstawanie nowych plam. Należy też pamiętać o właściwym nakładaniu kremu z filtrem tzn. co 2-3 godziny. Osoby z makijażem powinny dodatkowo wyposażyć się w kosmetyki SPF w pudrze lub w sprayu. W okresie letnim należy unikać substancji zapachowych na bazie alkoholu, olejków o działaniu fotouczulającym (bergamotowy, waniliowy)cpicia mieszanek ziołowych oraz leków, które mogą wywołać reakcje fototoksyczne. Stosowanie kosmetyków z kwasami czy retinolem pozostawmy na okres jesienno-zimowy. Przez cały rok należy dbać o skórę w taki sposób aby ograniczyć wydzielanie enzymu przyczyniającego się do powstawania melaniny. Chcąc pozbyć się przebarwień, musimy na początku je odpowiednio zdiagnozować, a nade wszystko wiedzieć jak, dlaczego i kiedy powstały. Metod leczenia przebarwień na rynku jest bardzo dużo. W zależności od rodzaju, głębokości, metoda redukcji powinna być dobierana indywidualnie dla każdegoklienta.
Peelingi medyczne
W ich skład wchodzą TCA ( preparat na bazie kwasu trójchlorooctowego) oraz Cosmelan. Preparaty te skutecznie rozjaśniają przebarwienia, złuszczają i regenerują naskórek oraz skórę właściwą. Po zabiegu skóra jest rozjaśniona i gładka, dochodzi do spłycenia blizn potrądzikowych. Działanie preparatów polega na hamowaniu tyrozynazy, enzymu biorącego udział w powstawaniu melaniny.
Peeling lightening posiada silne właściwości rozjaśniające przebarwienia. Jego unikalny skład tworzą pochodne wit A, kwas laktobionowy, salicylowy, kojowy, fitowy oraz arbutyna. Peeling ten działa na różnych poziomach skóry, następuje pobudzenie regeneracji komórkowej, odbudowa naskórka, ujednolicenie kolorytu i skuteczne zahamowanie kumulowania się melaniny tworzącej przebarwienia oraz wyraźne odmłodzenie skóry.
Kwas traneksamowy jest tzw. inhibitorem tyrozynazy, hamuje odkładanie się melaniny i tym samym zmniejsza ryzyko powstawania przebarwień. Posiada właściwości kojące, dzięki czemu często stosujemy go przy przebarwieniach pozapalnych. Substancja ta rozjaśnia przebarwienia i zapobiega powstawaniu nowych, a dodatkowo ma działanie wyciszające i przeciwzapalne, dzięki czemu sprawdza się przy skórach z rumieniem.
Kwas kojowy to skuteczny środek depigmentujący, rozjaśniający plamy i przebarwienia. Bardzo dobrze sprawdza się przy pielęgnacji skór trądzikowych, dzięki właściwościom przeciwzapalnym. Wykorzystywany przy skórach z objawami fotostarzenia oraz przy przebarwieniach słonecznych. Kwas kojowy powoduje zatrzymanie procesu tworzenia się melaniny, co powoduje depigmentację ciemnych plam. Kwas azelainowy zmniejsza widoczność plam i przebarwień, zapewnia kórze promienny i świeży wygląd. Reguluje proces keratynizacji naskórka, dzięki czemu doskonale sprawdzi się przy problemie nieprawidłowego rogowacenia skóry. Wykorzystywany jest w terapiach przy trądziku pospolitym i różowatym ze względu na właściwości przeciwzapalne i keratolityczne.
Jakie są nietypowe zastosowania toksyny botulinowej?
Toksyna botulinowa typu A zwana potocznie botoksem pojawiła się w medycynie w latach 70-tych. Jest to neurotoksyna, którą pozyskuje się z wyizolowanych oczyszczonych beztlenowych bakterii Clostridium botulinum. W nadmiernych dawkach substancja ta może być silnie trująca dla organizmu człowieka…
Ostatnio otrzymałem mail od młodej, 25-letniej dziewczyny, której problemem są zapadnięcia pod oczami. Zapytała o laser frakcyjny, bo jeden z lekarzy medycyny estetycznej zaproponował jej …
Iniekcje z wykorzystaniem stabilizowanego kwasu hialuronowego wykorzystuje się w celu poprawy jakości skóry. Taki kwas stymuluje fibroblasty do produkcji białek strukturalnych skóry, czyli kolagenu i …