Dermatolodzy przepisują ją doustnie już od 40 lat. Przede wszystkim jako terapię ciężkich i bardzo ciężkich postaci trądziku, trądziku nieodpowiadającego na wcześniej stosowane leczenie. Również w sytuacji, kiedy trądzik nawraca, pozostawia na skórze blizny albo przebiega z nasilonym łojotokiem skóry.
Dr n. med. Aleksandra Znajewska o izotretynoinie
lekarz medycyny estetycznej
Jakie sa wskazania do stosowania izotretynoiny?
Oprócz tych opisanych wyżej, dodatkowym wskazaniem jest obniżona jakość życia pacjenta a także trądzik piorunujący, czyli trądzik z obecnością torbieli zapalnych i guzków z towarzyszącymi objawami ogólnymi. Obecnie ilość wskazań, w których można stosować izotretynoinę wydłuża się od chorób przydatków skóry po choroby grudkowo-złuszczające i krostkowe, jednak nadal jest to leczenie off label. Należy też mieć na uwadze, że izotretynoina wykazuje także działanie anti-aging.
Czym jest i jak działa izotretynoina?
- Izotretynoina doustna jest zbliżona swoją budową do retinolu czyli witaminy A.
- Wpływa na procesy różnicowania sebocytów i keratynocytów.
- Wykazuje działanie na cztery czynniki patogenetyczne trądziku.
- Po pierwsze zmniejsza wydzielanie łoju (ok. 80-90% już po kilku tygodniach stosowania).
- Po drugie wykazuje działanie komedolityczne, czyli redukuje istotnie tworzenie się zaskórników.
- Po trzecie hamuje rozwój stanu zapalnego.
- Po czwarte, zmniejsza kolonizacje jednostki włosowo-łojowej przez Cutibacterium acnes, poprzez modyfikację mikrośrodowiska mieszka włosowego.
- Mimo, że nie wykazuje działania antybakteryjnego, redukuje ilość wspomnianych bakterii na skórze osoby z trądzikiem.
- W rękach doświadczonego dermatologa stanowi cenne narzędzie w walce z krostami, grudkami, zaskórnikami i bliznami.
Jak wygląda przeciwtrądzikowa kuracja izotretynoiną?
- Izotretynoina jest obecna w aptekach w postaci kapsułek zawierających różną ilość substancji czynnej.
- Dostępnych jest kilka różnych preparatów izotretynoiny i wydaje się, że każdy dermatolog ma swój ulubiony.
- Dawka przyjmowanego leku zależy od masy ciała. Czas trwania terapii jest określany indywidualnie.
- Uwzględniając masę ciała oraz zaawansowanie trądziku możemy określić dawkę dobową leku a także tzw. dawkę kumulacyjną.
- Dawka kumulacyjna jest to obecnie orientacyjna granica czasu trwania terapii, ponieważ ostatecznie koniec terapii określamy weryfikując stan kliniczny pacjenta.
- Skuteczna terapia wiąże się z ustąpieniem objawów, zapobieganiem powstawania blizn, wzmocnieniem efektów leczenia oraz minimalizacją ryzyka nawrotu.
- Obecnie stosuje się niższe dawki leku niż kiedyś, co wiąże się ze zmniejszoną ilością działań niepożądanych i dzięki czemu pacjenci lepiej znoszą terapię.
- Należy pamiętać, że izotretynoina lepiej wchłania się kiedy jest przyjmowana podczas posiłku lub bezpośrednio po nim.
- Zaleca się przyjmowanie leku o tej samej porze dnia.
- W trakcie terapii zazwyczaj nie stosuje się dodatkowo leków miejscowych jak ma to miejsce podczas antybiotykoterapii doustnej.
- Ponieważ już po kilku dniach od rozpoczęcia terapii u większości pacjentów występuje zmniejszenie łojotoku (w tym przetłuszczania włosów) i wyraźne wysuszenie skóry, nie zaleca się jednoczesnego stosowania innych preparatów miejscowych, tylko łagodne preparaty nawilżające wraz z ochroną przeciwsłoneczną.
Działania niepożądane
Wiadomo, że izotretynoina może powodować wiele działań niepożądanych; jej działanie teratogenne jest najpoważniejsze, co oznacza, że izotretynoiny nie wolno przyjmować w czasie ciąży. Wskazana jest skuteczna antykoncepcja w trakcie i miesiąc po zakończeniu terapii. Należy zaznaczyć, że u mężczyzn izotretynoina nie wpływa uszkadzająco na spermatogenezę. Najczęstsze działania niepożądane obejmują objawy związane z suchością skóry. Pacjenci uskarżają się suchość warg i pękanie warg, powstawanie zajadów, czasem zapalenie okołoustne. Uciążliwe jest także wysychanie błon śluzowych nosa powodujące krwawienia z nosa i gardła tu możliwa chrypka, suchość oczu z zapaleniem spojówek, szczególnie nieprzyjemne dla osób noszących soczewki. Co istotne, w trakcie terapii należy wykonywać badania laboratoryjne z krwi, ponieważ mogą wystąpić nieprawidłowości biochemiczne takie jak niedokrwistość, zmiana liczy płytek krwi, zwiększenie poziomu aminotransferaz, zwiększenie stężenia trójglicerydów, zmniejszenie stężenia cholesterolu frakcji HDL. Z innych objawów niepożądanych wymienia się także bóle głowy, wypadanie włosów, zmiany nastroju, przebarwienia skórne i inne.
Jakie są nietypowe zastosowania toksyny botulinowej?
Toksyna botulinowa typu A zwana potocznie botoksem pojawiła się w medycynie w latach 70-tych. Jest to neurotoksyna, którą pozyskuje się z wyizolowanych oczyszczonych beztlenowych bakterii Clostridium botulinum. W nadmiernych dawkach substancja ta może być silnie trująca dla organizmu człowieka…
TikTok gromadzi miliony użytkowników i użytkowniczek na całym świecie. Jest obecnie najpopularniejszą platformą promującą wszelkiego rodzaju trendy kosmetyczne i kosmetologiczne. Część z nich, jak choćby …
Filtry SPF chronią jedynie przed promieniowaniem UV. To tylko fragment, bo ok. 10 procent całego spektrum promieniowania słonecznego. Nie chronią przed promieniowaniem podczerwonym i widzialnym, które …