Magdalena Korwin o zespole suchego oka po podaniu toksyny botulinowej
specjalista chorób oczu
Jak działa botoks?
Neurotoksyna botulinowa (BoNT) jest wytwarzana przez bakterię Clostridium botulinum. Istnieje 8 głównych serotypów BoNT (typy A–H). W zabiegach medycyny estetycznej wykorzystuje się tylko BoNT‑A, która charakteryzuje się najdłuższym czasem działania. Toksyna botulinowa wiąże się z zakończeniami nerwowymi, gdzie jest internalizowana i blokuje uwalnianie acetylocholiny. Powoduje zahamowanie skurczu mięśnia.
Botoks – powikłanie – zespół suchego oka
Zaobserwowano zmiany w obrębie filmu łzowego po podaniu toksyny botulinowej. Występują one pod postacią nadmiernego łzawienia lub wprost przeciwnie jako nasilenie suchości, w formie zespołu suchego oka. Ozgur i wsp. w wieloletniej obserwacji zauważyli, że nasilone i uporczywe objawy zespołu suchego oka rozwijają się często, w sytuacji podawania regularnie toksyny w obrębie zmarszczek zewnętrznego kąta oka (kurzych łapek).
Powikłanie po botoksie – zespół suchego oka – objawy
Pierwszymi objawami są:
- sporadycznie pojawiające się podrażnienia oczu;
- uczucie ciała obcego;
- dodatkowo może temu towarzyszyć łagodne łzawienie.
W takiej sytuacji określamy to jako zespół łagodny. Jeżeli podawanie toksyny botulinowej w tej okolicy będzie kontynuowane, mogą dołączyć się dodatkowe objawy:
- zaczerwienienie oczu;
- obrzęk powiek;
- umiarkowane łzawienie.
Taką sytuację klasyfikujemy jako umiarkowany zespół suchego oka. W przypadku kontynuowania podawania toksyny, mogą wystąpić zaawansowane powikłania:
- nasilone uporczywe łzawienie;
- ból;
- światłowstręt;
- obrzęk powiek dolnych;
- niedomykalność i ewentualne erozje rogówki;
- przemieszczenie punktów łzowych.
Należy je klasyfikować jako ciężki zespół suchego oka.
Botoks – wpływ na wydzielanie łez
Dodatkowo, gruczoł łzowy jest unerwiany przez współczulne i przywspółczulne włókna nerwowe. Jednak to cholinergiczny układ przywspółczulny odgrywa istotniejszą rolę w mechanizmie wytwarzania łez. Toksyna botulinowa blokuje uwalnianie acetylocholiny z przywspółczulnych zakończeń nerwowych w gruczole łzowym. Następnie zmniejsza wytwarzanie łez.
Zespół suchego oka – powikłanie po botoksie – leczenie
W przypadku pojawienia się wszystkich wyżej wymienionych powikłań należy włączyć leczenie preparatami sztucznych łez w postaci kropli, żeli, uświadomienie pacjentowi ogromnego znaczenia prawidłowego mrugania. Dodatkowo pomocne jest zastosowania radiofrekwencji, zogniskowanych ultradźwięków (HIFU).
