818 
Przez wiele lat panował stereotyp, że ciężarne nie mogą przyjmować znieczulenia, nie powinny leczyć zębów, a już na pewno wykonywać prześwietlenia RTG. Jaka jest prawda?
dr Magdalena Noris o zabiegach stomatologicznych w ciąży
lekarz stomatolog, lekarz medycyny estetycznej
Bezsprzecznie stan zdrowia jamy ustnej kobiety ciężarnej jest niezwykle ważny zarówno dla lekarza ginekologa i lekarza dentysty. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego każda kobieta w ciąży powinna zostać skierowana przez swojego ginekologa na konsultację stomatologiczną, która to powinna zostać odnotowana w karcie ciąży. Przyszłe mamy powinny zostać objęte szczególną opieką stomatologiczną zarówno ze względu na własny stan zdrowia, jak i zdrowia dziecka. Regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym powinny wejść w nawyk. Najbardziej korzystna jest sytuacja, gdy kobieta zgłosi się do dentysty przed planowaną ciążą. Można wówczas w dogodnych warunkach ocenić potrzeby lecznicze i je zrealizować, wykonać zdjęcia rtg, zabiegi higienizacyjne, takie jak usunięcie kamienia nazębnego (scaling) i usunięcie osadu (piaskowanie), zlecić właściwą profilaktykę przeciwpróchniczą.
Dlaczego w ciąży trzeba być pod opieka stomatologa?
W okresie ciąży zalecane są co najmniej dwie wizyty kontrolne, a najlepiej w każdym trymestrze, żeby mieć pewność, że stan jamy ustnej jest cały czas w zadowalającym poziomie. Jak powinno przebiegać prawidłowe leczenie zębów w ciąży? Jedną z głównych obaw kobiet w ciąży, które chcą zapisać się na wizytę u dentysty, jest wpływ znieczulenia oraz leków podawanych w czasie zabiegów na zdrowie dziecka oraz przebieg ciąży,. Jednakże nieleczona próchnica i brak odpowiedniej higieny jamy ustnej prowadzą do rozwoju bakterii. Stwarza to niebezpieczeństwo nie tylko dla zdrowia matki, ale także dziecka. Bakterie przenoszą się bowiem wraz z krwią na cały organizm, a przez łożysko dostają się także do płodu. Współczesna stomatologia korzysta z rozwiązań bezpiecznych zarówno dla przyszłej matki, jak i jej nienarodzonego dziecka. Regularne wizyty u stomatologa w czasie ciąży są wskazane, a kontrole dentystyczne nie stanowią ryzyka na żadnym etapie ciąży.
Bezpieczeństwo zabiegów stomatologicznych w poszczególnych trymestrach ciąży
Większe zmęczenie, złe samopoczucie oraz senność w okresie ciąży, mogą mieć wpływ na jakość higieny jamy ustnej i zapalenie dziąseł.
Pierwszy trymestr ciąży to okres rozwoju zarodkowego, dlatego ostrzega się przed prowadzeniem planowych zabiegów stomatologicznych w tym okresie. Należy w tym czasie ograniczyć się tylko do tych zabiegów, które są absolutnie konieczne.
Drugi trymestr ciąży jest często określany jako okres najbezpieczniejszy dla rozwoju płodu i może to być optymalny czas na przeprowadzenie niezbędnych ekstrakcji, leczenia ubytków wraz z ewentualnym leczeniem endodontycznym, z uwzględnieniem ochrony radiologicznej pacjentki i ograniczeniem czasu trwania wizyt. W trzecim trymestrze ciąży powinno się unikać planowych zabiegów stomatologicznych.
Stosowanie środków znieczulenia miejscowego i leków u kobiet w ciąży jest bezpieczne, pozbawione działania obkurczającego naczynia krwionośne.
Pierwszy trymestr ciąży to okres rozwoju zarodkowego, dlatego ostrzega się przed prowadzeniem planowych zabiegów stomatologicznych w tym okresie. Należy w tym czasie ograniczyć się tylko do tych zabiegów, które są absolutnie konieczne.
Drugi trymestr ciąży jest często określany jako okres najbezpieczniejszy dla rozwoju płodu i może to być optymalny czas na przeprowadzenie niezbędnych ekstrakcji, leczenia ubytków wraz z ewentualnym leczeniem endodontycznym, z uwzględnieniem ochrony radiologicznej pacjentki i ograniczeniem czasu trwania wizyt. W trzecim trymestrze ciąży powinno się unikać planowych zabiegów stomatologicznych.
Stosowanie środków znieczulenia miejscowego i leków u kobiet w ciąży jest bezpieczne, pozbawione działania obkurczającego naczynia krwionośne.
Choroby przyzębia dotykają aż 80% kobiet w ciąży
Najnowsze badania wykazują ścisłe powiązania pomiędzy niską masą urodzeniową dziecka i przedwczesnym porodem, a chorobami przyzębia u matki.
Wśród pacjentek cierpiących na zapalenie przyzębia i nieleczonych odsetek przedwczesnych porodów wynosił 10,7%, a u kobiet, które podjęły leczenie 1,8%. Badania kliniczne wykazały, że drobnoustroje izolowane z łożyska, jak również znalezione w aspiracie z żołądka u noworodków przedwcześnie urodzonych, były identyczne z mikroflorą jamy ustnej matek. Kolejną przyczyną zapalenia dziąseł u kobiety w ciąży jest hormon – progesteron, który sprzyja wzrostowi przepływu krwi przez tkankę dziąseł, co sprawia, że są one bardziej wrażliwe, opuchnięte i podatne na krwawienie podczas szczotkowania zębów lub nitkowania. Ciążowe zapalenie dziąseł może wystąpić w każdym momencie pomiędzy 2 a 8 miesiącem ciąży, ale najcięższą postać przyjmuje zazwyczaj w 2 trymestrze. Przyjmuje się, że ciążowego zapalenia dziąseł doświadcza prawie 80% kobiet, a jego leczenie jest bardzo istotne, ponieważ zapobiega groźniejszej postaci opisywanej choroby – przyzębia.
Wśród pacjentek cierpiących na zapalenie przyzębia i nieleczonych odsetek przedwczesnych porodów wynosił 10,7%, a u kobiet, które podjęły leczenie 1,8%. Badania kliniczne wykazały, że drobnoustroje izolowane z łożyska, jak również znalezione w aspiracie z żołądka u noworodków przedwcześnie urodzonych, były identyczne z mikroflorą jamy ustnej matek. Kolejną przyczyną zapalenia dziąseł u kobiety w ciąży jest hormon – progesteron, który sprzyja wzrostowi przepływu krwi przez tkankę dziąseł, co sprawia, że są one bardziej wrażliwe, opuchnięte i podatne na krwawienie podczas szczotkowania zębów lub nitkowania. Ciążowe zapalenie dziąseł może wystąpić w każdym momencie pomiędzy 2 a 8 miesiącem ciąży, ale najcięższą postać przyjmuje zazwyczaj w 2 trymestrze. Przyjmuje się, że ciążowego zapalenia dziąseł doświadcza prawie 80% kobiet, a jego leczenie jest bardzo istotne, ponieważ zapobiega groźniejszej postaci opisywanej choroby – przyzębia.
Paradontoza, przerost dziąseł i guz ciążowy
Zapalenie przyzębia, potocznie zwane paradontozą, to choroba infekcyjna tkanek prowadząca w skrajnych przypadkach do utraty zębów. Kolejnymi rodzajami zapalenia dziąseł są rozlany przerost dziąseł (powiększone dziąsła przysłaniają korony zębowe) oraz guz ciążowy, zwany również nadziąślakiem ciężarnych lub ziarniniakiem. Guz ciążowy obserwuje się w 1-2 % przypadków – pojawia się on zwykle pomiędzy 2 a 5. mies. ciąży i jest drastycznym przykładem przewlekłego zapalenia dziąseł. Powstaje on w szczęce głównie na skutek zwiększonej podatności miejsca zmienionego stanem zapalnym na czynniki drażniące, przede wszystkim płytkę bakteryjną. Guz ten jest bezbolesny, umiejscowiony najczęściej na brzegu dziąsła lub brodawce międzyzębowej. Cechuje go szybki wzrost i łagodny przebieg, nie ma wpływu na kość oraz nie ulega resorpcji. Guz otacza cienka warstwa nabłonka, która często ulega owrzodzeniu na skutek ciągłego drażnienia mechanicznego. W przypadku, gdy guz jest mały, bezbolesny i nie powoduje krwawienia, zalecana jest jedynie jego obserwacja, usunięcie czynników zapalnych i drażniących oraz utrzymywanie nienagannej higieny jamy ustnej.
Po porodzie zmiany te mogą ulec całkowitemu wygojeniu lub przejść w zmiany o charakterze włóknistym. Usunięcie guza podczas ciąży zaleca się wyłącznie, gdy krwawienie lub ból uniemożliwiają prawidłowe szczotkowanie zębów lub spożywanie pokarmów. Zabieg przeprowadza się wtedy w 2 trymestrze najczęściej za pomocą lasera.
Po porodzie zmiany te mogą ulec całkowitemu wygojeniu lub przejść w zmiany o charakterze włóknistym. Usunięcie guza podczas ciąży zaleca się wyłącznie, gdy krwawienie lub ból uniemożliwiają prawidłowe szczotkowanie zębów lub spożywanie pokarmów. Zabieg przeprowadza się wtedy w 2 trymestrze najczęściej za pomocą lasera.
Jak zapobiec ciążowemu zapaleniu dziąseł?
Najważniejsze jest kontrolowanie namnażania się płytki nazębnej poprzez prawidłowe i regularne jej usuwanie z jamy ustnej. Zaleca się szczotkowanie zębów przynajmniej 2 razy dziennie po 2 minuty rano i bezpośrednio przed pójściem spać oraz oczyszczanie przestrzeni między-zębowych przynajmniej raz dziennie nicią dentystyczną.
Szacuje się, że ok. 18% porodów przedwczesnych i porodów zakończonych urodzeniem dziecka z niską wagą urodzeniową związanych jest z chorobami przyzębia i stanami zapalnymi jamy ustnej matki. Dlatego szczególne znaczenie przypisuje się ich prawidłowej profilaktyce i leczeniu.
Szacuje się, że ok. 18% porodów przedwczesnych i porodów zakończonych urodzeniem dziecka z niską wagą urodzeniową związanych jest z chorobami przyzębia i stanami zapalnymi jamy ustnej matki. Dlatego szczególne znaczenie przypisuje się ich prawidłowej profilaktyce i leczeniu.
Prawidłowy zgryz, wysokość zwarcia i odbudowa braków zębowych mają fundamentalne znaczenie dla zachowania prawidłowych proporcji…
Moda na olśniewająco biały uśmiech trwa. Utożsamianie białych zębów z lepszym zdrowiem, pięknem i dbałością…
Niniejszy przekaz ma charakter niepromocyjny, nie zawiera elementów wartościujących, wykraczających poza obiektywną informację i ma wyłącznie na celu podniesienie świadomości społecznej i poczucia odpowiedzialności na temat zabiegów medycyny estetycznej.
