Jak uniknąć powikłań po zabiegach kosmetologicznych?

Odpowiednia kwalifikacja

Najczęstszym, a zarazem najgorszym błędem, jaki może popełnić kosmetolog, kosmetyczka, a nawet lekarz medycyny estetycznej jest błędna kwalifikacja pacjenta do zabiegu. Podstawą jest zastosowanie dwóch z trzech form diagnostyki: podmiotowa oraz przedmiotowa. Wywiad z klientem gabinetu jest pierwszym elementem wizyty. Większość gabinetów ma gotowe formularze ankiet do wypełnienia przez klienta. Jeśli klient wypełnia sam kartę, może dokonać błędnych odpowiedzi lub zataić pewne informacje np. o swoim stanie zdrowia. Jeśli jednak specjalista, który będzie wykonywał zabieg, poświęci czas na rozmowę i wspólne wypełnienie ankiety, zminimalizuje ryzyko błędnej kwalifikacji do zabiegu. W trakcie rozmowy kosmetolog może wychwycić istotne informacje, dopytać klienta o szczegóły. Kiedy karta klienta jest już wypełniona, należy przystąpić do badania przedmiotowego. Przedmiotem badań będzie skóra naszego klienta. Metodą palpacji oraz obserwacji badamy skórę. Oczywiście zawsze należy ją zmyć, wykonać demakijaż, aby mieć właściwy obraz. Do tej metody wykorzystujemy lampę lupę. Trzecią metodą badawczą jest tzw. badanie dodatkowe przy pomocy specjalistycznej aparatury. Najczęściej stosowanym przyrządem służącym do oceny skóry jest Lampa Wooda. Pozwala nam na dokładną diagnostykę tkanki oraz ocenę zmian niewidocznych „gołym okiem”. Podsumowując pierwszą zasadę bezpieczeństwa zabiegowego: konsultacja i czas. Poświęćmy go tyle, ile potrzebuje nasz klient, aby dobrze dobrać zabieg.

Które zabiegi wiążą się najczęściej z powikłaniami?

Jeśli chodzi o zabiegi, po których najczęściej możemy spodziewać się powikłań, są to procedury zabiegów ingerujących głęboko w tkankę, czasami naruszające jej ciągłość lub wywołujące pewne zjawiska, takie jak: diatermia lub fototermoliza selektywa, elektrokoagulacja itp. Są to zabiegi mikronakłuć, peelingi chemiczne, mikrodermabrazja, epilacja laserowa, a także fala radiowa.

Do każdego z tych zabiegów należy podejść od innej strony. Zupełnie inaczej będzie wyglądała kwalifikacja do mikrodermabrazji, a inaczej do epilacji laserowej. W związku powyższym dzielimy zabiegi na kilka grup:

1. Zabiegi nieinwazyje lub mało inwazyjne

To np. mikrodermabrazja, peelingi chemiczne. Są to zabiegi złuszczające, które najlepiej wykonywać wiosną lub jesienią, kiedy promieniowanie słoneczne nie jest tak inwazyjne jak latem, a temperatura nie jest tak niska, jak zimą. Oczywiście w przypadku mikrodermabrazji możemy dostosować siłę tarcia indywidualnie do rodzaju skóry, warunków pogodowych i ewentualnych dalszych planów zabiegowych. Podobnie jest z peelingami chemicznymi. Najlepszym momentem wykonywania serii zabiegowych jest wiosna i jesień. Staramy się nie wykonywać tego typu zabiegów latem, ponieważ istnieje duże ryzyko powstawania przebarwień. Możemy temu zaradzić stosując produkty z SPF 50 co dwie godziny. Jest to natomiast bardzo uciążliwe.

2.  Zabiegi inwazyjne z przerwaniem ciągłości naskórka np. mikronakłucia.

W przypadku zabiegów, które naruszają ciągłość skóry należy zwrócić uwagę na leki, które przyjmuje  klient. Jeśli przyjmuje ibuprofen, acard lub aspirynę, wówczas nie możemy wykonać mikronakłuć. Istnieje bowiem ryzyko nadmiernego krwawienia, wybroczyn oraz siniaków. W trakcie zabiegu podstawą jest utrzymanie skóry oraz pola zabiegowego w sterylnych warunkach. Zawsze dobieramy głębokość nakłuć indywidualnie do skóry i jej potrzeb. Bardzo ważnym elementem zabiegowym jest omówienie z klientem postępowania pozabiegowego: należy unikać sauny, siłowni lub wysiłku fizycznego, basenu, solarium oraz opalania się na słońcu przez kilka dni. Oczywiście cały ten czas należy zwrócić uwagę na sterylność skóry oraz otoczenie: należy zdezynfekować telefon, nie dotykać twarzy brudnymi rękoma, zmienić pościel, nie nakładać makijażu gąbeczkami, pędzlami itp. Istnieje ryzyko gorszego gojenia się tkanki, a nawet zainfekowania skóry.

3. Zabiegi technologiczne, np.: epilacja laserowa, fala radiowa.

Zabiegi technologiczne, aparaturowe, one są trudne, ponieważ wymagają dużej wiedzy oraz doświadczenia kosmetologa w pracy z konkretnym urządzeniem. Nie wystarczy dobrze zakwalifikować klienta do zabiegu. Mamy tu również do czynienia z większą ilością przeciwwskazań do wykonania danego zabiegu niż w przypadku zabiegów powierzchownych. Należy wziąć pod uwagę choroby autoimmunologiczne, onkologiczne, metalowe implanty w tkankach i wiele innych kwestii. Zabiegi typu fala radiowa mulipolarna, monopolarna, elektroporacja czy technologia HiFu to zabiegi stymulujące; zabiegi, które często wywołują świadomie stan zapalny w tkance i pobudzają proces samoregeneracji skóry. Należy poinformować klienta, że nie może stosować leków przeciwzapalnych po zabiegu ponieważ może osłabić efekt pozabiegowy. W przypadku zabiegów termicznych, jak fala radiowa, ważną kwestią jest dobór parametrów zabiegowych, mierzenie temperatury tkanki oraz wyciszenie skóry bezpośrednio po zabiegu. Aby osiągnąć jak najlepsze efekty i zminimalizować ryzyko powikłań należy nawadniać skórę, uzupełniać elektrolity oraz antyoksydanty w tym wit C. Częstym powikłaniem po zabiegach fali radiowej są poparzenia, a następnie przebarwienia pozapalne, które ciężko leczyć. Sytuacja jest nieco inna jeśli chodzi o wykorzystanie laserów. W tym przypadku ważne jest, aby wykluczyć cały szereg leków, ziół, suplementów mogących dać reakcje światłouczulającą. Jeśli dojdzie do takiej reakcji potrzebna będzie interwencja medyczna. Zazwyczaj nie wykonuje się tych zabiegów latem, kiedy promieniowanie słoneczne jest bardzo intensywne, a temperatura powietrza wysoka. Jeśli wykonamy zabieg epilacji laserowej latem na okolicę eksponowaną, może dojść do przebarwień. Niestety najczęstszym powikłaniem po laseroterapii są poparzenia. Nieumiejętne wykonanie zabiegu, złe parametry, zła kwalifikacja do zabiegu, mogą doprowadzić do nieodwracalnych skutków, powikłań.

Omawiając powikłania pozabiegowe warto wspomnieć, że powikłania różnią się od działań niepożądanych, jak np. uczucie pieczenia, świąd, delikatne wybroczyny, mrowienie. Tego typu odczucia klienta, choć są mało komfortowe, nie są niebezpieczne.

Podsumowanie

Podsumowując temat powikłań chcę jeszcze raz powtórzyć, że aby uniknąć lub zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań pozabiegowych należy: wykonać dokładną analizę skóry oraz przeprowadzić wnikliwy wywiad z klientem, wykluczyć przeciwwskazania do danego zabiegu, zadbać o sterylność podczas procedury zabiegowej oraz omówić z klientem postępowanie pozabiegowe, najlepiej w formie pisemnej poinformować klienta co należy robić oraz czego unikać po zabiegu.

Jeśli natomiast pojawią się powikłania, należy niezwłocznie poinformować kosmetologa, który wykonywał zabieg i w pierwszej fazie leczenia zwrócić się do lekarza dermatologa. Zazwyczaj niestety powikłania wymagają interwencji lekarza specjalisty. Następnie kosmetolog, dobierając odpowiednią terapię w porozumieniu z lekarzem dermatologiem, prowadzi procedurę pielęgnacyjną.