Jak wskazuje Dyrektywa Unii Europejskiej (76/768/EWG), prawo zakazuje stosowania 1328 substancji chemicznych, wywołujących możliwe mutacje genetyczne, choroby nowotworowe i wady wrodzone.
Claudia Musiał o niebezpiecznych substancjach w kosmetykach
doktorantka Nauk Medycznych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Katedra i Zakład Chemii Medycznej, Wydział Lekarski.
Istnieje duża rozbieżność w standardach na rynku światowym, między listą zabronionych substancji rakotwórczych, mutagennych lub toksycznych w preparatach kosmetycznych. Wiele z nich można kupić przez Internet. Stale rośnie świadomość na temat składników stosowanych w produktach kosmetycznych.
Niebezpieczne substancje w kosmetykach: formaldehyd
Został wycofany na podstawie Rozporządzenia Komisji (UE) 2019/831 z dnia 22 maja 2019 roku. Rozporządzenie to weszło w życie 12 czerwca 2019 roku. Formaldehyd wcześniej stosowany był jako:
- substancja konserwująca;
- substancja mająca na celu ochronę preparatu kosmetycznego przed nadkażeniem bakteryjnym;
- w preparatach przeznaczonych do stosowania na płytkę paznokciową.
Formaldehyd jest uznawany jako rakotwórczy
Największe stężenie formaldehydu może mieć miejsce w preparatach do:
- prostowania włosów;
- keratynowego prostowania włosów;
- brazylijskiego prostowania włosów.
Podczas rozgrzania roztworu w trakcie zabiegu, formaldehyd może zostać uwolniony w formie gazu.
W USA formaldehyd dopuszczany jest do formulacji produktów pielęgnacyjnych (na skórę) czy kosmetyków kolorowych. Tamtejsza Agencja Żywności i Leków (FDA) nie poddała regulacjom zastosowanie formaldehydu w wyżej wymienionych preparatach kosmetycznych. Wydano jedynie zalecenie, określające zastosowanie formaldehydu w stężeniu nie większym niż 0,2%. Zalecono też, by nie stosować go w formie aerozolu. W Japonii formaldehyd jest zabroniony.
Formaldehyd na etykietach kosmetyków
Środki konserwujące uwalniające formaldehyd, można znaleźć w składzie preparatu kosmetycznego (INCI, ang. International Nomenclature of Cosmetic Ingredients, Międzynarodowe nazewnictwo składników kosmetyków) pod następującymi nazwami:
- 2-bromo-2-nitropropano-1,3 diol;
- quaternium-15;
- diazolidynylomocznik;
- imidazolidynylomocznik;
- DMDM hydantoina.
Te uwalniaćze formaldehydu zostały uznane przez Niezależny amerykański Panel Ekspertów ds. Oceny Składników Kosmetyków oraz europejski Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów za bezpieczne do stosowania w preparatach przeznaczonych do higieny osobistej czy środków czystości. Jak wskazuje Unilever, główny mechanizm uwalniaczy formaldehydu polega na „uwalnianiu szczątkowych ilości formaldehydu podczas okresu trwania produktu”.
Niebezpieczne substancje w kosmetykach: talk – krzemian magnezu
Jest substancją ograniczoną w stosowaniu w preparatach kosmetycznych. Z chemicznego punktu widzenia, minerał ten określany jest jako krzemian magnezu – Mg3Si4O10(OH)2.
Talk znajdował zastosowanie w szeregu preparatów kosmetycznych:
- w preparatach do makijażu (np. w pudrach);
- w dezodorantach;
- zasypkach dla dzieci;
- suchych szamponach.
Na terenie Unii Europejskiej, zastosowanie talku jest objęte ograniczeniami. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków FDA, określiła talk jako ogólnie uznany za bezpieczny (GRAS, Generally Recognized as Safe). FDA dopuszcza również zastosowanie talku w preparatach kosmetycznych w formie barwnika. W roku 2015 Cosmetic Ingredient Review Expert Panel na łamach publikacji Fiume M.M. et al Safety Assessment of Talc as used in cosmetics. International Journal of Toxicology 34, 66S-129S określił zastosowanie talku jako bezpieczne.
Niebezpieczne substancje w kosmetykach: hydrochinon
Jest składnikiem zakazanym na podstawie załącznika II (pozycja 1339) Europejskiego Rozporządzenia Kosmetycznego nr 1223/2009.
Możliwe jest wyłącznie zastosowanie hydrochinonu w stężeniu do 0,02%, co zostało określone załącznikiem II, pozycją 14. Wykazuje on działanie cytotoksyczne. W związku z tym, jego stosowanie w preparatach OTC zostało zabronione w Stanach Zjednoczonych. Został jednak dostępny na podstawie wystawionej recepty.
Niebezpieczne substancje w kosmetykach: triklosan
Jest dostępny w USA, jednak zakazany w Unii Europejskiej.
Triklosan jest środkiem o działaniu przeciwdrobnoustrojowym, stosowanym zazwyczaj w:
- pastach do zębów;
- mydłach;
- detergentach;
- produktach przeznaczonych do wybielania zębów;
- w kosmetykach.
W świetle badań naukowych, składnik ten jest kontrowersyjny. Wykazano, że może prowadzić do zaburzeń gospodarki hormonalnej. Analogicznie, jego stosowanie (jak również triklokarbanu) zostało ograniczone w Kanadzie oraz w Japonii.
Niebezpieczne substancje w kosmetykach: siarczek selenu
Podobnie jak powyższe substancje, w Unii Europejskiej również nie można stosować go w kosmetykach. Jest zakazany też w Japonii. W USA zatwierdzono jego stosowanie w szamponach o działaniu przeciwłupieżowym do 1%.
Inne zakazane substancje to:
- ftalany;
- destylaty ropy naftowej;
- pięć rodzajów parabenów: izobutyloparaben, fenyloparaben, benzyloparaben, zopropyloparaben oraz pentylparaben. Te w USA, nadal znajdują powszechne zastosowanie w preparatach kosmetycznych.
Biotyna – czy naprawdę działa na skórę, włosy i paznokcie?
Biotyna, nazywana również witaminą H, jest jedną z witamin z grupy B (witamina B7). Sama nazwa witaminy, pochodzi od greckiego słowa „biotos”, co oznacza „życie”.