Maskne, czyli tradzik maseczkowy, to obecnie najczęściej diagnozowany przez dermatologów problem skórny, a liczba pacjentów dotkniętych tym schorzeniem ciągle wzrasta. Co jest przyczyną takiego stanu rzeczy i jakie są rodzaje maskne?
dr Waldemar Jankowiak
chirurg, lekarz medycyny estetycznej, wiceprezes PTMEiAA, Klinika Estetyki Ciała w Poznaniu
Trądzik maseczkowy jest coraz powszechniejszy
Maskne to teraz najczęściej występujący typ trądziku mechanicznego. Przed pandemią ten problem dotyczył tylko u osób zatrudnionych w niektórych branżach np. w laboratoriach, przy liniach produkcyjnych, w farmacji, które wymagają noszenia maski przez wiele godzin i… piłkarzy futbolu amerykańskiego grających w zamkniętych kaskach. W obecnym czasie maskne może dotknąć każdego, bo obowiązek noszenia maseczek nadal nie został zniesiony, mimo że od 1 marca większość obostrzeń związanych z rozprzestrzenianiem się Covid-19 przestaje w Polsce obowiązywać. Co więcej, specjaliści obserwują, że liczba pacjentów z tym schorzeniem ciągle rośnie. Obecnie o maskne wiadomo znacznie więcej, niż na początku pandemii. Ważne jest też to, że tym pojęciem określa się teraz nie tylko trądzik, ale także inne zmiany skórne.
Jakie są rodzaje maskne?
Problemy skóry związane z noszeniem maseczki mogą być różne. Niekoniecznie muszą to być objawy klasycznego trądziku. Najmniej nasilona postać to potówki. To reakcja skóry na zapchane martwymi komórkami naskórka przydatki skóry, pot i bakterie. Może pojawić się trądzik różowaty lub zaostrzyć już istniejący. Związany jest z nadmierną reaktywnością skóry, wrażliwością naczyń krwionośnych, rumieniem i miejscową odpowiedzią immunologiczną. Trudne dla skóry warunki pod maską to silny bodziec dla wystąpienia tych dolegliwości. Ponadto maskne może objawiać się jako okołoustne zapalenie skóry, które trądzikiem nie jest, oraz łojotokowe zapalenie skóry. Maskne najczęściej pojawia się wzdłuż grzbietu nosa oraz pośrodku policzków.
Kogo dotyka trądzik maseczkowy?
Problem stał się tak powszechny, że Amerykańska Akademia Dermatologiczna (A.A.D) powołała zespół do spraw Covid-19 zajmujący się trądzikiem maseczkowym.
Najbardziej narażeni są oczywiście pracownicy służby zdrowia i inne osoby mające kontakty z ludźmi przez cały dzień pracy np. w sklepach. Skuteczniejsze maski, np. medyczne bardziej przylegają, są dłużej noszone i powodują większe problemy. Badania wykazały, że w tych przypadkach zmiany skórne pojawiają się nawet u 8 na 10 osób. Szczególnie trudny był okres letni, gdzie słońce, ciepło i większa wilgotność znacznie utrudniały skórze prawidłowe funkcjonowanie.
Jakie są przyczyny maskne?
Idealne warunki do powstania maskne to zamknięte, ciepłe i wilgotne środowisko, jakie tworzy się pod maseczką. Dochodzi do obrzęku naskórka, a przez to do zapychania się porów. Zapchane pory natomiast mogą spowodować wystąpienie stanu zapalnego. Tym bardziej, że w tych warunkach zmienia się naturalny mikrobiom skóry. Pojawiają się beztlenowe pałeczki trądziku Propionibacterium acnes oraz inne – tlenowe, również gronkowce. Noszenie maski może pogorszyć istniejące problemy skórne lub powodować nowe. Na wystąpienie maskne są szczególnie narażone osoby, które mają skórę skłonną do trądziku, tłustą. Mają znaczenie również zaburzenia hormonalne, także te spowodowane stresem, często nieuświadomionym, związanym z pandemią COVID-19.
Jak uniknąć maskne?
Zapobieganie i leczenie maskne opiera się na podobnych zasadach. Specjaliści polecają stosowanie na co dzień następujących zaleceń:
Dostosuj rodzaj maski i jej materiału do koniecznego stopnia ochrony. Kompromisem jest 100% bawełna, która pozwala skórze oddychać.
Dbaj o odpowiednią higienę noszenia maseczki. Niewłaściwa higiena jest najczęstszą przyczyna pojawienia się maskne. Należy traktować maskę jak bieliznę i często prać. Na pewno nikt nie chciałby na skórze, szczególnie twarzy, nadmiaru sebum, potu i brudu. Maseczka pozwala zminimalizować ryzyko zarażenia COVID-19, więc jej noszenie jest konieczne, jednak należy to robić zgodnie z zasadami higieny – maseczki jednorazowe nosić tylko jednokrotnie, a maseczki bawełniane prać po każdym użyciu.
Zmodyfikuj codzienną pielęgnację skóry. Trądzik i noszenie maski to nowe wyzwanie dla rynku produktów kosmetycznych. Potrzebne są trochę inne produkty, a obecne powinny być nieco inaczej stosowane. Należy zweryfikować ilość produktów do pielęgnacji. To dobry moment, by zadbać o delikatne oczyszczanie skóry bez mydła i stosować łagodne kremy nawilżające. Mniej składników to lepiej niż więcej.
1. Używaj kremu nawilżającego.
To że pod maską powietrze jest wilgotne i dochodzi czasami nawet do nadmiernego nawilżenia warstwy rogowej naskórka nie znaczy, że jest to fizjologiczne i dobre dla skóry. Krem nawilżający ma wiązać wodę w głębszych warstwach naskórka(,) a nie nadmiernie dostarczać ją tylko na powierzchni skóry. Do samego nawilżania warto też używać innych produktów. O lżejszej konsystencji, zawierające składniki stosowane w pielęgnacji trądzikowej np. retinol.
2. Stosuj emolienty
Mają wzmacnić barierę ochronną skóry i chronić przed otarciami. Warto je stosować nawet dwa razy dziennie, na lekko wilgotną twarz. Maska zwiększa penetrację substancji aktywnych z kremu. To trochę tak, jak w przypadku nakładania okluzji.
W przypadku kwasów owocowych i retinolu to akurat nie musi być korzystne. Ich działanie może być zbyt silne. Szczęśliwie stosuje się je zwykle na noc, po zdjęciu maski. Najlepiej stosować więc substancje aktywne tylko wtedy. Można też zredukować ich stężenie. Trzeba obserwować skórę.
3. Ogranicz makijaż
Może być konieczny do rozmów wideo, ale podczas wyjścia na zewnątrz w masce nie jest potrzebny i najlepiej go zmyć. Zamiast tego należy nałożyć krem nawilżający najlepiej oczywiście z filtrem przeciwsłonecznym.Jeśli spocimy się pod maską, należy delikatnie niezwłocznie po jej zdjęciu oczyścić twarz płynem micelarnym. Nadmierne zmywanie wysusza skórę i prowokuje do nadmiernej produkcji sebum i nasilenia trądziku. Również należy nałożyć wtedy krem nawilżający. Jeśli to koniec dnia, to nakłada się już preparaty stosowane na noc.
4. Stosuj filtr UV z filtrem Blue Light.
Narażenie na przebarwienia skóry jest większe i w przypadku skłonności do ich występowania należy stosować filtr UV nawet wewnątrz pomieszczeń, z powodu intensywnego, długotrwałego narażenia na niebieskie widmo światła.
5. Zadbaj o zbilansowaną dietę
Powinny się w niej znaleźć produkty zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe dla właściwego składu sebum. Pamiętać należy o rybach, oleju rzepakowym, lnianym. Natomiast słodycze, czekolada i generalnie wszystkie produkty o wysokim indeksie glikemicznym nasilają objawy trądziku i powinno się je ograniczyć.
Istotnym czynnikiem nasilenia zmian jest stres, którego w miare możliwości należy unikać.
Co zrobić, gdy trądzik maseczkowy wystąpi?
Należy zauważyć, że leczenie przeciwtrądzikowe jest często, a zwłaszcza na początku, drażniące. Podrażnienie to może nasilać się przy dalszym, ciągłym drażnieniu skóry przez maskę. Trzeba więc bardzo uważać z postępowaniem. Nadtlenek benzoilu (np.Benzacne) zwykle a często nadmiernie stosowany w trądziku należy ograniczyć. Można go stosować tylko punktowo na zmiany i nie 10% a 2,5-5%. W łagodzeniu stanu zapalnego świetnie sprawdzą się retinoidy, często jednak – w początkowej fazie ich używania – wysuszają i podrażniają skórę. Należy więc nakładać je ostrożnie. Najlepiej zacząć od nakładania niewielkiej ilości kremu – wielkości ziarnka grochu – co dwa dni przez kilka tygodni. Retinoidy należy stosować tylko na noc. Najpierw, przed ewentualnym punktowym traktowaniem zmian innym preparatem. Te same zasady dotyczą kremów z kwasem glikolowym. Być może warto zmniejszyć jego stężenie z 12 do 8%. Pielęgnacja w przypadku leczenia jest zbliżona do pielęgnacji profilaktycznej.
Blizny – TOP 4 substancje w kosmetykach, które je usuną
Blizny – czym są? Każdy uraz skóry może spowodować powstanie blizny. Blizna jest naturalną fazą procesu gojenia na skutek urazu.
Dużo mówi się, że skóra z wiekiem traci swoją jakość, a więc, że wiotczeje i niej jest już tak jędrna. Znamy metody na jej zliftingowanie, …
Podczas lata wystawiona jest na szkodliwe działanie promieniowania UV, wysokich temperatur, słonej, morskiej wody oraz klimatyzacji. Pod wpływem tych czynników bardzo często po lecie staje …
