Choć przyczyny zachorowania na łysienie plackowate są jeszcze nie do końca poznane, to bardzo dokładnie przebadano, jakie procesy zachodzą w skórze, gdy choroba się uaktywnia.
Claudia Musiał
Doktorantka nauk medycznych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (Katedra i Zakład Chemii Medycznej, Wydział Lekarski), kosmetolog – specjalista kosmetologii bioestetycznej, trycholog, autorka książki „Trychologia kosmetologiczna i lekarska”
Czym jest łysienie plackowate?
Jest to łysienie o etiologii autoimmunologicznej, w którym białe krwinki układu odpornościowego wywierają atak ukierunkowany na mieszki włosowe. Limfocyty T powodują uwolnienie chemokin oraz cytokin prozapalnych. Choroba charakteryzuje się nagłym pojawieniem niejednolitej utraty włosów w obrębie owłosionej skóry głowy. Najbardziej powszechnym obrazem łysienia plackowatego jest ognisko w kształcie monety. Natomiast zmiany związane z tym rodzajem łysienia mogą również przybrać kształt owalny, rozlany. Mogą się objawiać utratą włosów w obszarze skroniowym, potylicznym oraz czołowym. Powstałe ogniska mogą się powiększać i łączyć ze sobą.
Jak się klasyfikuje łysienie plackowate ze względu na objawy?
Stopień utraty włosów jest różny u każdego pacjenta. U niektórych włosy wypadają w zaledwie kilku miejscach, inni zmagają się z wypadaniem włosów na znacznej części owłosionej skóry głowy. Wyróżniamy kilka typów łysienia plackowatego:
- Alopecia areata, charakteryzuje się niejednolitą utratą włosów (może ona wystąpić nie tylko w obrębie owłosionej skóry głowy, ale także w dowolnym miejscu na ciele, na przykład w okolicach zarostu, brwi czy rzęs),
- Alopecia areata totalis. mamy wtedy do czynienia z globalną utratą włosów na całej owłosionej skórze głowy.
- Alopecia areata universalis to całkowita utrata włosów na całym ciele,
- Alopecia areata ophiasis– łysienie zlokalizowane na bokach skóry głowy oraz w obszarze potylicznym.
- Alopecia areata sisaipho z kolei jest przeciwieństwem wariantu „ophiasis” –utrata włosów dotyczy środkowej górnej części głowy.
- Rozlane łysienie plackowate, czyli nagła utrata włosów w obrębie owłosionej skóry głowy.
Jakie procesy zachodzą w owłosionej skórze głowy, gdy choroba się uaktywnia?
Z histopatologicznego punktu widzenia w łysieniu plackowatym kluczową zmianą jest „rój pszczół”, czyli skumulowanie komórek jednojądrzastych, zarówno w cebulkach włosowych, jak i wokół nich. Proces ten objawia się naciekiem zapalnym. W fazie ostrej naciek ten dotyczy głównie komórek Langerhansa oraz limfocytów. W obrębie mieszków włosowych odnotowuje się wzrost aktywności MHC klasy I oraz MHC klasy II. Ponadto wyróżnia się włosy zminiaturyzowane, a także włosy telogenowe. Zmiany te mogą powodować uszkodzenie mieszków włosowych oraz zakłócenie cyklu wzrostu włosów. Należy jednak podkreślić, że konkretne cechy histologiczne w przypadku łysienia plackowatego uzależnione są od jego stadium zaawansowania. Dla obrazu trichoskopowego w przypadku tego typu łysienia charakterystyczne są włosy wykrzyknikowe.
Przyczyny wystąpienia łysienia plackowatego
Jak donoszą aktualne badania naukowe, główną przyczyną tej choroby, zwanej również łysieniem autoimmunologicznym, są czynniki genetyczne i – co istotne – wykryto aż osiem genów podatności zwiększających szansę na wystąpienie tej choroby. Wywołać ją może również przewlekły stres, infekcje wirusowe, wahania hormonalne czy nawet alergie sezonowe. U podstaw schorzenia leży cała kombinacja czynników, jednak główne przyczyny łysienia plackowatego nie są jeszcze do końca poznane.
Kto i w jakim wieku najczęściej zapada na tę chorobę?
- Łysienie plackowate może wystąpić w każdym wieku, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
- U około połowy pacjentów cierpiących na tę chorobę pierwsze objawy pojawiają się już w dzieciństwie,
- około 80% wszystkich przypadków ma początki przed 40. rokiem życia.
- Łysienie plackowate ma podłoże genetyczne.
- łysienie plackowate często pojawia się u osób, u których występują zaburzenia chromosomowe.
Do trychologów trafia coraz więcej pacjentów z trichotillomanią
Trichotillomania i inne problemy psychiczne dotyczące włosów, z którymi spotykają się trychologowie w swoich gabinetach, dotyczą wcale niemałej grupy pacjentów. Jakie zaburzenia związane z włosami są najczęstsze?
Dlaczego pełnoziarniste pieczywo przyspiesza starzenie skóry? Pełne ziarna, pieczywo pełnoziarniste lub z z pełnego przemiału – to określenia produktów wytworzonych z całego ziarna i poddanych …
Lek. Anna Grodecka o opryszczce Specjalista dermatolog – wenerolog, lekarz medycyny estetycznej Opryszczka – przyczyny choroby Opryszczkę mogą wywołać dwa spokrewnione wirusy: HSV-1 i HSV-2 …
