Przez 10 lat dr Lubomir Lembas wykonał ponad 400 operacji podwójnej mastektomii u pacjentów trans-płciowych. Gdy zaczynał, wykonywał pojedyncze zabiegi rocznie, a w 2022 roku zoperował aż 80 pacjentów. Na konferencji naukowej Off Label Experts, w unikatowej sesji: „Tożsamość płciowa i możliwości współczesnej medycyny”, zaprezentuje swoje doświadczenia oraz pokaże dokumentację fotograficzną dotyczącą tych zabiegów.
Dr n.med. Lubomir Lembas
chirurg plastyk
Sprecyzujmy, kim są trans-płciowi mężczyźni?
Są to osoby, które czują się mężczyznami i chcą funkcjonować w społeczeństwie jako mężczyźni, ale ich płeć jest genetycznie zdeterminowana jako żeńska. Drugą, mniejszą grupą są osoby niebinarne, które nie identyfikują się z żadną płcią, ale odczuwają dysforię kobiecych piersi. Trans-płciowość nie jest obecnie uznawana za problem medyczny. Problemem medycznym staje się, gdy osoba taka oczekuje tranzycji medycznej i prawnej. Tranzycja medyczna ma na celu zmianę pierwszo, drugo i trzeciorzędowych cech płciowych z żeńskich na męskie i wymaga hormonoterapii oraz zabiegów chirurgicznych. Tranzycja prawna polega na uzyskaniu drogą sądową formalnej zmiany znacznika płci w akcie urodzenia z kobiecego na męski. Jest ona uwarunkowana tranzycją medyczną. Tranzycja umożliwia tym osobom poprawę dobrostanu osobistego oraz funkcjonowanie w społeczeństwie. Liczba depresji i samobójstw po tranzycji spada o kilkadziesiąt procent.
Jakie warunki musi spełniać osoba oczekująca podwójnej mastektomii i maskulinizacji klatki, żeby się pan podjął operacji?
Osoby trans-płciowe oczekujące ode mnie mastektomii można podzielić na dwie grupy. Mniejszą są te, które przeszły już tranzycję prawną i wszystkie ich dokumenty identyfikacyjne mają znacznik „mężczyzna”. Od tych osób nie wymagam żadnych dodatkowych dokumentów – sąd, wydając wyrok, wziął pod uwagę wszystkie konieczne opinie medyczne i uznał, że osoba ta jest mężczyzną. Drugą, większą grupą, są osoby przed sądową zmianą aktu urodzenia, które mają znacznik „kobieta” w dokumentach identyfikacyjnych. Od nich oczekuję przedstawienia opinii psychologiczno-psychiatrycznej z rozpoznaniem transpłciowości kobieta/mężczyzna. Te osoby zwykle są już w trakcie tranzycji hormonalnej prowadzonej przez endokrynologa, co dodatkowo potwierdza rozpoznanie. Taki proces – od pierwszej wizyty do postawienia rozpoznania – musi trwać minimum dwa lata.
Na czym polega podwójna mastektomia i maskulinizacja klatki piersiowej?
Operacja ma na celu usunięcie wyniosłości piersiowych, nadmiaru skóry, zlokalizowanie blizn w naturalnych zagłębieniach między brzegiem mięśnia piersiowego a ścianą klatki piersiowej i rekonstrukcji kompleksu brodawka-otoczka o kształcie i lokalizacji charakterystycznych dla mężczyzn. Operacja wymaga narkozy i trwa cztery godziny. Po dobie w klinice, kontroli i wyjęciu drenów pacjent opuszcza szpital w kamizelce uciskowej, która zmniejsza ryzyko krwiaków, zapobiega narastaniu obrzęku i stanowi mechaniczną ochroną miejsca operowanego. W trakcie swojej prezentacji pokażę zdjęcia śródoperacyjne, stan wyjściowy i wyniki po różnym czasie od operacji.
Czy zdarzają się powikłania po tej operacji?
W mojej praktyce nie są one częste. Można je podzielić na wczesne i późne. Wśród pierwszych najczęstszym jest krwiak w ranie. Prawie zawsze dochodzi do niego w czasie pobytu pacjenta w szpitalu, a leczenie polega na zabiegowym usunięciu krwi z rany. Drugim, pod względem częstotliwości jest gromadzenie się płynu w ranie. Stwierdza się to po tygodniu od operacji, na pierwszej wizycie kontrolnej. Leczenie polega na nakłuciu rany i ewakuacji płynu. Krwiak jak i płyn w ranie nie mają wpływu na ostateczny efekt operacji, jeśli są prawidłowo leczone. W jednym przypadku na ponad 400 wykonanych operacji doszło do martwicy kompleksu brodawka-otoczka. Wśród późnych powikłań pooperacyjnych występują blizny przerostowe i bliznowce. Dochodzi do nich dopiero po kilku miesiącach od zagojenia ran. Stosuje się wtedy typowe leczenie patologicznych blizn. U osób z nadwagą i otyłych może dojść do powstania tzw „psich uszu”, są to wyniosłości na bocznej ścianie klatki piersiowej w okolicy bocznej części blizny. Można je skorygować zabiegowo po roku od pierwotnej operacji. Trafiają do mnie też pacjenci z dużymi zniekształceniami klatki piersiowej po tego typu operacjach wykonanych przez nieznanych chirurgów. Tego typu przypadki i możliwości ich korekty pokażę w trakcie prezentacji. Podwójna mastektomia nie stanowi dużego urazu dla organizmu jako całości i mało prawdopodobne są tu ciężkie i życiowo groźne powikłania.
Maskulinizacja klatki piersiowej u osób trans-płciowych to tylko wąski, specjalistyczny fragment szerokiego tematu sesji: „Tożsamość płciowa i możliwości współczesnej medycyny”. W oparciu o wykłady specjalistów w tej dziedzinie będą dyskutowane aspekty: 1. Psychiatryczno-psychologiczne – kwalifikacji do procedur medycznych, 2. endokrynologiczne – prowadzenia tranzycji hormonalnej, 3. ginekologiczne – w tym ginekologii regeneracyjnej, 4. Szeroko pojętej medycyny estetycznej i jej możliwości w feminizacji twarzy u trans-płciowych kobiet.
Wiotkość skóry jest częstym problemem pojawiającym się w wyniku procesów starzenia, gwałtownej utraty wagi, po…
Hydroksyapatyt wapnia to powszechnie wykorzystywany w wielu dziedzinach medycyny minerał, naturalnie stanowiący element budulcowy kości…
